ทำไมแตงกวาถึงขม เรามีคำตอบ

หลายคนคงเคยกินแตงกวาที่มีรสขมกันบ้างแล้ว ซึ่งเมื่อถามคนอื่นว่าทำไมแตงกวาถึงขมก็จะได้รับคำตอบที่แตกต่างกันออกไป แต่คำตอบที่เราได้ยินกันจนคุ้นหูก็คือ งูเลื้อยผ่าน ซึ่งเป็นคำที่ได้ยินกันมาตั้งแต่เด็ก แต่ก็ไม่รู้จะเถียงยังงัย เพราะๆไม่รู้ว่าว่างูเลื้อยผ่านจริงหรือเปล่า … วันนี้เราจะมาเฉลยกันครับ

แตงกวาเป็นผักชนิดหนึ่งที่คนไทยและคนทั่วโลกนิยมรับประทาน เพราะรับประทานง่าย สามารถนำมาประกอบอาหารได้หลายชนิด และจากการศึกษาองค์ประกอบของแตงกวาเราพบว่า แตงกวาประกอบด้วยสารเคมีชนิดหนึ่ง ชื่อว่า Toxin Cucurbitacin ซึ่งเป็นสารที่ให้รสขม โดยที่มักพบสารชนิดนี้ในแตงกวาที่แก่เกินไป (เก็บเกี่ยวหลังเวลาที่ควรเก็บ) หรือแตงกวานั้นถูกเก็บไว้นานเกินไปกว่าจะนำมารับประทาน ทั้งสองกรณนี้จะทำแตงผลิตสาร Toxin Cucurbitacin ออกมามากกว่าปกติ เป็นสาเหตุทำให้แตงกวามีรสขมนั่นเอง

แตงกวาที่ถูกเก็บเกี่ยว ก่อนส่งถึงมือแผงค้าส่ง และผู้บริโภค

อีกสาเหตุหนึ่งที่ทำให้แตงกวามีรสขมคือ การที่แตงกวาได้รับน้ำน้อยเกินไป ไม่เพียงพอต่อความต้องการ ซึ่งจะส่งผลให้ผลแตงที่อยู่ปลายเถาหรือปลายกิ่งได้รับน้ำน้อยกว่าปกติ ส่งผลให้ความเข้มข้นของสาร Toxin Cucurbitacin ในผลแตงกวาสูงกว่าปกติ ทำให้แตงขมได้

ผลแตงที่อยู่บนเถาหรือกิ่งที่สมบูรณ์

สาเหตุสุดท้ายที่ทำให้แตงกวาขมก็คือ แตงที่เรากินแล้วขมลูกนั้นมาจากกิ่งแขนงที่ไม่สมบูรณ์ ถึงแม้เกษตรกรจะให้น้ำอย่างเพียงพอ แต่น้ำไม่สามารถถูกลำเลียงไปปลายกิ่งหรือแขนงที่ไม่สมบูรณ์นั้นได้ อันเนื่องมาจากความผิดปกติหรือความไม่สมบูรณ์ของตัวกิ่งเอง ทำให้ผลแตงกวาที่อยู่ในแขนงนั้นมีรสขมมากกว่ากิ่งอื่น ๆ

งูไม่มีส่วนเกี่ยวข้องใด ๆ กับแตงกวาขม

สาร Toxin Cucurbitacin นี้ ไม่ได้มีอยู่ในแตงกวาเท่านั้น แต่มีอยู่ในพืชตระกูลแตงหลายชนิด เช่น แตงกวา แตงร้าน และบวบ เป็นต้น

โครงสร้างทางเคมีของสาร Toxin Cucurbitacin

คงได้คำตอบแล้วนะครับว่าแตงกวาขมก็เพราะสาร Toxin Cucurbitacin ที่มีอยู่และถูกสร้างโดยผลแตงกวาเอง ไม่ได้เกิดจากงูเลื้อยผ่าน โดยที่เกษตรกรสามารถลดผลกระทบของสารนี้ หรือป้องกันอาการขมของแตงกวาได้โดยการให้น้ำอย่างเพียงพอ หมั่นตัดกิ่งหรือแขนงที่ไม่สมบูรณ์ออก และควรเก็บเกี่ยวในระยะเวลาที่เหมาะสม ส่วนผู้บริโภคเอง เมื่อซื้อแตงกวามาแล้วก็ไม่ควรเก็บไว้นานเกินไป เพราะแตงสามารถผลิตสาร Toxin Cucurbitacin เพิ่มได้เรื่อย ๆ ทำให้แตงกวาที่เก็บไว้นานมีรสขมได้